FIBROMYALGIE

Fibromyalgie is een relatief veel voorkomende aandoening, gekarakteriseerd door spierpijn en drukpijnlijke punten verspreid over het lichaam. De spierpijn wordt meestal heviger na perioden van weinig activiteit, of na blootstelling aan kou. Het syndroom gaat vaak gepaard met andere klachten zoals slaapstoornissen, moeheid, spierstijfheid en hoofdpijn. Er schijnt soms een relatie te bestaan tussen (langdurige) fysieke stress en het ontstaan van de klachten. Vaak begint fibromyalgie lokaal, met (wisselende) pijnen in bijvoorbeeld de rug, de knie, de voet, de hand, de schouder, de nek, de buik of de kaak. Het kan zich uiten als hoofdpijn, vermoeidheid, concentratie-of slaapstoornissen, darm- of blaasstoornissen, hartproblemen, depressie en krachtsverlies. De symptomen verspreiden zich in de loop der tijd over het gehele lichaam. Naast het lichaam treffen fibromyalgische klachten ook de geest. Een groot deel van de patiënten is daardoor niet in staat om te werken of om een sociaal netwerk te onderhouden. Het lijden van de patiënt is groot en wisselend van dag tot dag. Het verschil in (in)validiteit is groot, sommige patiënten brengen de dagen liggend door, andere lopen met behulp van krukken of gebruiken een rolstoel. Er zijn echter ook patiënten die werken en zonder hulpmiddelen lopen.

OORZAAK

Volgens algemeen erkende geneeskundige inzichten bestaan er geen objectiveerbare fysieke afwijkingen die gepaard gaan met fibromyalgie. Met andere woorden: de oorzaak van de pijn is onbekend. Fibromyalgie is echter wel degelijk een fysieke aandoening, hetgeen is aangetoond met MRI. Met MRI is men in staat om zeer nauwkeurig hersenactiviteit te meten. Daardoor is inmiddels bekend welke gebieden in de hersenen actief zijn bij pijngewaarwording. Onderzoek heeft aangetoond dat fibromyalgiepatiënten - bij dezelfde pijnprikkels - in die gebieden veel sterkere hersenactiviteit  hebben dan gezonde vrijwilligers. Fibromyalgie is dus niet psychosomatisch. Deze conclusie wordt gedeeld door de Duitse chirurg Dr. J.A. Bauer.

Bauer heeft echter óók een verklaring voor het ontstaan van de pijn. Volgens hem wordt fibromyalgiepijn veroorzaakt door beknelling van perifere zenuwen in de ledematen, met name in de ellebogen en enkels. Bij het buigen van armen en voeten genereren deze beknellingen oneigenlijke zenuwprikkels in de perifere zenuwen. Hierdoor raakt uiteindelijk de pijngewaarwording in de hersenen van slag. Als gevolg daarvan worden onschuldlige zenuwsignalen door de hersenen geïnterpreteerd als pijn. Ondanks dat deze signalen dus géén pijnprikkels zijn, worden ze door de fibromyalgiepatiënt wél precies zo ervaren.